برای اینکه خودروی شما همیشه بهترین عملکردش را داشته باشد، باید لاستیک‌های آن در وضعیت خوبی باشند. لاستیک‌های فرسوده یا آسیب‌دیده می‌توانند تأثیر زیادی بر کنترل خودرو، مصرف سوخت و مسافت ترمز گرفتن داشته باشند. به بیان ساده، بررسی وضعیت لاستیک‌ها نقش مهمی در رانندگی ایمن و عملکرد بهینه دارد.
اما سؤال مهم اینجاست: لاستیک‌ها چقدر عمر می‌کنند و چطور بفهمیم زمان تعویضشان رسیده؟
لاستیک‌ها چقدر عمر می‌کنند؟
واقعیت این است که نمی‌توان یک عدد دقیق برای عمر لاستیک تعیین کرد، چون عوامل مختلفی روی این موضوع تأثیر می‌گذارند؛ از نحوه رانندگی گرفته تا تعداد کیلومترهایی که در سال طی می‌کنید، شرایط نگهداری خودرو، نوع جاده‌هایی که بیشتر در آنها رانندگی می‌کنید، و البته کیفیت خود لاستیک.
با این حال، توصیه کلی این است که لاستیک‌ها پس از هر ۲۰ هزار مایل (حدود ۳۲ هزار کیلومتر) یا هر ۱۰ سال یک‌بار تعویض شوند. البته ممکن است نیاز به تعویض زودتر هم باشد، مخصوصاً اگر با یکی از علائم زیر مواجه شدید:
- آج لاستیک به‌طور محسوسی کم شده
- روی سطح لاستیک ترک‌هایی دیده می‌شود
- فشار باد لاستیک‌ها خیلی سریع‌تر از حالت عادی کاهش پیدا می‌کند
- چرخ‌ها در سرعت‌های بالا دچار لرزش یا «لنگی» هستند
کم شدن آج لاستیک؛ اولین زنگ خطر
لاستیک نو معمولاً دارای عمق آج حدود ۸ میلی‌متر است، اما این میزان به مرور و بر اثر اصطکاک با سطح جاده کاهش پیدا می‌کند. طبق قانون، حداقل عمق مجاز آج ۱.۶ میلی‌متر است، ولی توصیه می‌شود وقتی عمق به زیر ۳ میلی‌متر رسید، لاستیک را تعویض کنید—چرا که در این حالت، به‌خصوص در شرایط بارانی یا یخ‌زده، توقف خودرو سخت‌تر و خطرناک‌تر خواهد شد. البته در مورد لاستیک اتوبوس ممکن است این موضوع متفاوت باشد.
اگر زیاد رانندگی می‌کنید، حتماً به‌صورت دوره‌ای عمق آج لاستیک‌ها را بررسی کنید.
ترک خوردن لاستیک؛ نشانه‌ای از کهنگی یا شرایط نگهداری نامناسب
ایجاد ترک روی لاستیک‌ها یکی از مشکلات رایج است که معمولاً وقتی خودرو مدت زیادی بی‌حرکت بماند یا در معرض نور مستقیم خورشید قرار گیرد، اتفاق می‌افتد. لاستیک‌ها از جنسی ساخته شده‌اند که خاصیت انعطاف‌پذیری دارد. این خاصیت در زمان رانندگی تقویت می‌شود، اما وقتی خودرو برای مدت طولانی پارک بماند، لاستیک خشک می‌شود و ترک برمی‌دارد—به‌خصوص اگر مرتب زیر نور آفتاب قرار بگیرد.
برای پیشگیری از ترک‌خوردگی، بهتر است هر از چند گاهی خودرو را حرکت دهید و در صورت امکان، آن را در سایه یا پارکینگ نگه دارید.
کاهش باد لاستیک؛ نشانه‌ای از فرسودگی یا ترک
اگر حس می‌کنید باد لاستیک‌ها زودتر از حالت عادی کم می‌شود، ممکن است زمان تعویض آنها رسیده باشد. این مشکل می‌تواند به دلیل فرسودگی، نشتی از دور رینگ یا ترک‌های ریز روی لاستیک باشد. در حالت عادی، فقط باید ماهی یک‌بار نیاز به باد کردن لاستیک داشته باشید.
لرزش چرخ‌ها یا ساییدگی غیرطبیعی
اگر در سرعت‌های بالا احساس می‌کنید چرخ‌ها لرزش دارند، احتمالاً لاستیک‌ها دچار ساییدگی نامتقارن یا مشکل در بالانس چرخ شده‌اند. این وضعیت اگر زود بررسی شود، ممکن است هنوز بتوان لاستیک را نجات داد، اما در صورت بی‌توجهی، به‌مرور آسیب بیشتری به لاستیک وارد می‌شود.
لاستیک چند کیلومتر عمر می‌کند؟
در حالت معمول، لاستیک‌های جلو باید بعد از حدود ۲۰ هزار مایل تعویض شوند. لاستیک‌های عقب ممکن است کمی بیشتر دوام بیاورند. به‌طور مثال، اگر سالانه حدود ۵ هزار مایل (۸ هزار کیلومتر) رانندگی می‌کنید، احتمالاً باید هر چهار سال یک‌بار لاستیک‌ها را عوض کنید. البته در صورت مشاهده علائم بالا، این زمان باید زودتر باشد.
لاستیک زاپاس چقدر دوام دارد؟
داشتن لاستیک زاپاس در خودرو همیشه ایده خوبی است. ولی حتماً توجه داشته باشید که زاپاس یک راه‌حل موقتی است، نه جایگزینی برای لاستیک اصلی.
زاپاس‌ها طراحی نشده‌اند که مانند لاستیک‌های معمولی دوام بیاورند. توصیه می‌شود بیشتر از ۸۰ کیلومتر (۵۰ مایل) با آن رانندگی نکنید و سرعتتان هم از ۸۰ کیلومتر بر ساعت (۵۰ مایل در ساعت) بیشتر نباشد. وظیفهٔ زاپاس این است که شما را به مقصد یا یک تعمیرگاه برساند—not برای استفاده‌ی طولانی‌مدت.
اگر همیشه نیم‌نگاهی به سلامت لاستیک‌ها داشته باشید، هم ایمنی‌تان حفظ می‌شود و هم از هزینه‌های غیرضروری پیشگیری می‌کنید. لاستیک سالم یعنی رانندگی مطمئن‌تر و آرام‌تر!
