برای پاسخ به سوال انواع لجستیک چیست یا یعنی چه و مفهوم لجستیک چیست ؟ باید گفت لجستیک مجموعه ای از فرآیندهای مدیریتی مانند برنامه‌ریزی، اجرا و کنترل جریان کالا، خدمات و اطلاعات از مبدا تا مقصد است. ما PDF لجستیک را در سایت https://setlog.io/ بارگذاری کرده‌ایم.
در جواب لجستیک یعنی چه؟ به زبان ساده می توان گفت، لجستیک به مدیریت جریان کالاها و خدمات از جایی که ساخته میشوند تا جایی که به مصرف کننده می‌رسند اطلاق میشود. این فرآیند شامل برنامه‌ریزی، حمل و نقل، انبارداری و مدیریت اطلاعات است.
فعالیت‌های لجستیک شامل موارد زیر میشود:
- برنامه‌ریزی و مدیریت انبار
- حمل و نقل
- مدیریت زنجیره تأمین
- پردازش سفارشات
- مدیریت اطلاعات
در عصر مدرن رونق تکنولوژی و پیجیدگی فرایند لجستیکی به تولید نرم افزارهای مدیریت لجستیک و شکل‌گیری شرکت‌های حرفه‌ای و متخصص در زمینه حمل و نقل و تدارکات انجامید که به حرکت منابع در طول زنجیره تامین شتاب می‌دهند. شرکت‌های تولیدی ممکن است یکی از این دو روش را انتخاب کنند که آیا مدیریت تدارکات خود را به متخصصان خارج از شرکت برون‌سپاری کنند، و یا اگر از لحاظ هزینه به صرفه بود، مدیریت تدارکات را داخل شرکت انجام دهند.
انواع لجستیک و تعریف آن ها
در ادامه پاسخ به پرسش لجستیک یعنی چه؟ به مبحث انواع لجستیک می‌رسیم. لجستیک خدمات مختلفی را ارائه می‌دهد و جزء اصلی زنجیره تامین محسوب میشود. در ادامه به برخی از انواع مدیریت لجستیک اشاره خواهد شد.
۵ نوع عمده لجستیک در مدیریت زنجیره تامین عبارتند از:
لجستیک ورودی
لجستیک ورودی مدیریت فرآیند تأمین مواد مورد نیاز برای تولید کالاها یا ارائه خدمات است. این فرآیند شامل فعالیت‌هایی مانند سفارش‌دهی، خرید، تأمین و مدیریت موجودی مواد و کالاها، بررسی کیفیت و انتقال مواد وارد شده به محل تولید میشود.
لجستیک خروجی
لجستیک خروجی مدیریت فرآیند توزیع و ارسال کالاها یا خدمات تولید شده به مشتریان و بازارهای هدف است. لجستیک خروجی فعالیت‌هایی مانند بسته‌بندی، ذخیره‌سازی، حمل و نقل، توزیع و تحویل کالاها به مقاصد نهایی یا مشتریان را شامل میشود.
لجستیک معکوس
لجستیک معکوس یا لجستیک برعکس مدیریت فرآیند معکوس جریان کالاها از مشتریان به سمت سازمان است. این فرآیند شامل بازگشت کالاها، مدیریت موجودی معکوس، بازیابی محصولات و بازاریابی معکوس است. لجستیک معکوس به شرکت‌ها کمک می‌کند تا کالاهای معیوب، ضایعات، بازگشت محصولات و خدمات پس از فروش را مدیریت کنند.
لجستیک تولید
لجستیک تولید به مدیریت تولید کالاها یا ارائه خدمات داخل سازمان می پردازد. لجستیک تولید شامل فعالیت‌هایی مانند مدیریت خط تولید، برنامه‌ریزی تولید، کنترل کیفیت، تأمین مواد و ماشین‌آلات، برنامه‌ریزی نیروی کار و بهره‌وری تولید میشود.
لجستیک توزیع
لجستیک توزیع مدیریت توزیع و تحویل کالاها از مراکز تولید یا انبارها به مقاصد نهایی است. این لجستیک شامل فعالیت‌هایی مانند برنامه‌ریزی مسیریابی، حمل و نقل، مدیریت انبارها، توزیع فیزیکی و ارائه خدمات پس از فروش میشود.
وظایف لجستیک چیست؟
لجستیک در راستای ارتقای کیفیت کالا و خدمات، وظایف مهمی بر عهده دارد. در ادامه مطلب می خواهیم به معرفی این وظایف بپردازیم.
وظایف لجستیک عموماً شامل موارد زیر میشود:
- برنامه‌ریزی و تدوین استراتژی
لجستیک باید برنامه‌ریزی دقیقی برای جریان کالا و خدمات از مبدا تا مقصد انجام دهد. این برنامه ریزی شامل تعیین نیازمندی‌ها، برنامه‌ریزی حمل و نقل، مدیریت انبارها و تأمین کنندگان می شود.
- مدیریت زنجیره تأمین
مسئولیت هماهنگی با تأمین کنندگان، سفارش‌دهندگان و شرکای تجاری برعهده لجستیک است. هدف این کار ایجاد جریان مستمر و هماهنگی بین اعضای زنجیره تأمین است.
- حمل و نقل
لجستیک باید روش‌های حمل و نقل مناسب را انتخاب و مدیریت کند. این روش ها شامل استفاده از وسایل حمل و نقل مختلف مانند کامیون‌ها، قطارها، کشتی‌ها و هواپیماها برای انتقال کالا است.
- مدیریت انبار
لجستیک باید فعالیت‌های مربوط به مدیریت انبار را هم انجام دهد. مدیریت انبار مواردی مانند مدیریت موجودی، نگهداری و کنترل کالاها در انبار است.
- پردازش سفارشات
لجستیک مسئولیت ثبت سفارشات مشتریان، پیگیری سفارشات و مدیریت فرآیند تحویل کالاها به مشتریان را بر عهده دارد.
- مدیریت اطلاعات
لجستیک برای بهبود عملکرد خود از فناوری اطلاعات و سیستم‌های مدیریتی استفاده می‌کند. مدیریت اطلاعات شامل جمع‌آوری، ذخیره‌سازی، تجزیه و تحلیل و انتقال اطلاعات مرتبط با جریان کالا و خدمات می شود.
اهمیت لجستیک؛ چرا لجستیک مهم است؟
لجستیک در همه سازمانها و صنایع، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. این اهمیت به دلیل تأثیر مستقیم آن بر عملکرد و سودآوری کسب و کار و همچنین رضایت مشتریان است. در ادامه به برخی از دلایل اهمیت لجستیک اشاره خواهم کرد.
- کاهش هزینه‌ها
لجستیک موجب بهبود و بهینه‌سازی فرآیند تأمین، تولید، حمل و نقل و توزیع شده و در نتیجه منجر به کاهش هزینه‌ها میشود. با بهبود مدیریت موجودی، مسیریابی بهینه و بهره‌وری بیشتر، هزینه‌های اضافی مانند انباشت موجودی، ضایعات، هدررفت منابع و هزینه‌های اضافی در حمل و نقل کاهش می‌یابد.
- بهبود سرویس به مشتریان
لجستیک مستقیماً بر کیفیت سرویس به مشتریان تأثیر می‌گذارد. با بهبود زمان تحویل، دقت سفارشات، ارسال سریع و صحیح محصولات و پاسخگویی به نیازهای مشتریان، سطح رضایت مشتریان افزایش می‌یابد.
- افزایش رقابت‌پذیری
لجستیک به شرکت‌ها کمک می‌کند تا در مقابل رقبا رقابت‌پذیر باشند. با بهبود کارایی و کاهش هزینه‌ها، شرکت‌ها قادر خواهند بود قیمت‌های رقابتی‌تری ارائه دهند.
- بهبود انعطاف‌پذیری
لجستیک به شرکت‌ها کمک می‌کند تا به صورت انعطاف‌پذیر و سریع به تغییرات بازار و نیازهای مشتریان واکنش نشان دهند. شرکت‌ها با داشتن زنجیره تأمین انعطاف‌پذیر، قادر خواهند بود به تغییرات در تقاضا و نوسانات قیمت واکنش نشان داده و خدمات مناسبی به مشتریان ارائه دهند.
چگونه می‌توان لجستیک پایداری در کسب و کار ایجاد کرد؟
مهمترین نکته این است که لجستیک پایدار را به عنوان یک اولویت در کسب و کار خود قرار دهید و به تدریج تغییرات و بهبودهای لازم را اعمال کنید. با توجه به نوع کسب و کار و صنعت مربوطه، ممکن است راهکارهای متفاوتی برای ایجاد لجستیک پایدار وجود داشته باشد. اما به طور کلی برای ایجاد لجستیک پایدار در کسب و کار، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بهینه سازی زنجیره تأمین
بررسی و بهبود فرآیند زنجیره تأمین می‌تواند به کاهش هدررفت منابع، بهبود کارایی و کاهش اثرات زیست محیطی کمک کند. ارتباط نزدیک با تأمین کنندگان، بررسی مواد و قطعات قابل استفاده مجدد و بازیافتی، استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته مانند برنامه‌ریزی منابع سازمانی (ERP) و بهره‌گیری از تکنولوژی‌های ارتباطی برای بهبود هماهنگی در زنجیره تأمین می‌توانند مؤثر باشند.
- استفاده از وسایل حمل و نقل پایدار
انتخاب وسایل حمل و نقل پایدار مانند ناوگان حمل و نقل برقی، خودروهای سبز، قطارها و هواپیماهای کم مصرف می‌تواند به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و آلودگی هوا کمک کند. همچنین، مدیریت بهینه مسیرها و بارگیری ماکسیمم در وسایل حمل و نقل نیز می‌تواند موثر باشد.
- بهبود مدیریت انبار
مدیریت صحیح انبارها و موجودی‌ها می‌تواند به کاهش ضایعات و هدررفت منابع کمک کند. استفاده از سیستم‌های ردیابی و مانیتورینگ موجودی، ارزیابی دوره‌های تقاضا و استفاده از تکنولوژی‌های اتوماسیونی می‌توانند به بهبود مدیریت انبار و کاهش ضایعات کمک کنند.
- بهینه سازی بسته‌بندی
استفاده از بسته‌بندی قابل بازیافت و دوستدار محیط زیست، کاهش مصرف مواد بسته‌بندی غیرضروری و بهبود طراحی بسته‌بندی می‌تواند به کاهش ضایعات و اثرات زیست محیطی کمک کند.
- استفاده از تکنولوژی اطلاعات
استفاده از سیستم‌ها و نرم‌افزارهای مدیریت لجستیک می‌تواند به بهبود عملکرد و کاهش خطاها در فرآیند لجستیک کمک کند. این مرحله شامل سیستم‌های جمع‌آوری داده‌ها، برنامه‌ریزی ترافیک و مسیریابی هوشمند، تدوین سیستم‌های جمع‌آوری داده‌ها و سیستم‌های مدیریت انبار میشود.
